ДЗЯЦІНСТВА і ЮНАЦТВА
Мікалай Іванавіч Гамолка нарадзіўся 11 сакавіка 1922 года ў вёсцы Брынёў Петрыкаўскага раёна Гомельскай вобласці ў сялянскай сям’і. Калі яму было 2 гады, памерла маці. Не стала самага блізкага і роднага чалавека. Часова хлопчыка даглядалі бабуля і дзядуля. У 1927 годзе адбыўся пераезд у суседнюю вёску Найда, што знаходзілася на тэрыторыі нашага, Жыткавіцкага раёна. Там бацька прыстаў да ўдавы ў прымы. “Добра помню гэты пераезд,- успамінаў у сваёй аўтабіяграфіі Мікалай Іванавіч. – Падвода, нагружаная сялянскім скарбам, паволі валюхаецца па вузкай і змрочнай дарозе А абапал – лясы, лясы, лясы… Такі наш край, славутае Палессе“. Пазней ён напіша пра гэты край вось такія радкі:
Я люблю цябе, Палессе…
І паклон кладу табе,
Чалавек тут ходзіць з песняй
Веска Найда Жыткавіцкага раёна
І не ходзіць у журбе.
Па-над Прыпяццю палеткі
Б’юць прыбоем збажыны.
Як змяніўся і палепшаў
Лес палескай старыны!
Дом, дзе пасялілася сям’я, стаяў на ўскраіне вёскі каля самага лесу. Векавыя дубы і бярозы паважна пакалыхвалі шатрамі над усёй іх сялібай. Вёска была воддаль. Яна вянком нізенькіх старасвецкіх
хат атуляла досыць шырокае возера. З аднаго боку возера было балоцістае, зарослае алешнікам і чаротам.
“Добра помню і сваю пачатковую школу,- успамінаў у аўтабіяграфіі Мікалай Іванавіч, — дзе навучаў нас, дзяцей, ветлівы і чулы настаўнік Рыгор Мультан. Там, у чацвёртым класе, я і напісаў сачыненне на вольную тэму, якое настаўніку вельмі спадабалася. І той сказаў, што яно больш, чым сачыненне — гэта сапраўднае мастацкае апавяданне”. Ужо тады, у пачатку 20-га стагоддзя, у будучага пісьменніка узнікла вялікая цікавасці да мастацкага слова. Жыццёвая дарога Мікалая Іванавіча Гамолкі не была ўслана ружамі.
Выпалі на лёс нашага вядомага земляка і дні калектывізацыі, якія былі для ўсёй краіны суровымі і горкімі. Сялян трывожылі, палохалі пагрозамі, турмой, Салаўкамі. Хоць бацька яго і запісаўся ў калгас, на сям’ю наклалі “цвёрдае” заданне. А значыла гэта тое, што адным ранкам у двор заехалі дзве падводы, якія суправаджаў упаўнаважаны сельскага савета. Па яго камандзе панятыя хуценька вынеслі з хаты і клеці пудоў 15 жыта, пудоў 15 проса. І пяць чалавек сям’і засталіся без мяшка зярняці. Жыць давялося на адной бульбе.
Але на гэтым выпрабаванні не скончыліся. У хату прыйшло зноў няшчасце. Па паклёпу мясцовых зласліўцаў быў арыштаваны органамі НКУС бацька. Забіралі яго ноччу, пры вобыску распатрашылі матчын куфар, абшарылі ўсе закуткі. Пазней са смуткам і горкаю крыўдаю Мікола Іванавіч напіша:
“ Аднаму энкавэдысту надта спадабаліся бацькавы новенькія, нядаўна купленыя штаны, і ён іх непрыкметна ўпіхнуў у свой ёмісты партфель”. Сям’я надта перажывала за лёс бацькі. Ён быў прышэльцам у гэтай вёсцы, чужаком, не ўсім падабаўся. Мачыха, Агрыпіна Фёдараўна, кожны дзень насіла Ў Жыткавічы перадачы, моцна плакала, гаравала.
Праўда, усё абышлося шчасліва. Праз чатыры месяцы бацьку адпусцілі, але жыць у Найдзе ён болей не мог і паехаў на заробкі ў Бабруйск. Там працаваў на дрэваапрацоўчым камбінаце, а потым на гідролізным заводзе. Тым часам хлопчык Міколка вучыўся ў вёсцы Брынёў, дзе закончыў 5,6,7 класы. У 8-мы клас хлопчык пайшоў у Бабруйску. Цяжка было пражыць у горадзе, У магазінах амаль не было прадуктаў. Каб купіць бохан хлеба, даводзілася станавіцца ў чаргу ў 3 гадзіны ночы.
У гэты час у свеце было неспакойна. На захадзе шалеў фашызм, у Іспаніі ішла вайна, у сваёй краіне свірапеў НКУС, вёў барацьбу з так называемымі “ворагамі” народа. Пабыўшы адзін раз у турме, бацька не мог адчуваць сябе спакойна.
Вучань Сярэдняй школы №1 г. Жыткавічы
Завяршаць вучобу Міколе давялося ў г.п. Жыткавічы. Вучыўся добра, паэтычнай працы не пакідаў. Усё часцей і часцей юнака друкавалі абласная і рэспубліканскія газеты. У 1938годзе ў Мазыры прайшоў творчы семінар маладых пісьменнікаў, куды таксама быў запрошаны Мікола. Тут ён пазнаёміўся з Ус.Краўчанкам і Іванам Мележам. На семінары гаварылі і пра вершы Міколы Гамолкі.
ПАЧАТАК ТВОРЧАСЦІ
Яшчэ жывучы ў Брынёве, Мікола пачаў пісаць вершы. У друку яны з’явіліся ў 1937 годзе. Адзін з яго вершаў “Вясёлы сад” быў надрукаваны ў газеце “Піянер Беларусі”. Жывучы ў Бабруйску, ён супрацоўнічаў з акружной газетай “Камуніст”, якая надрукавала 2 вершы. У гэты ж час малады паэт прабіўся на старонкі рэспубліканскай газеты “Чырвоная змена”, у якой з’явіўся верш “Любімаму Кліму”. Мікола Гамолка быў сынам свайго часу і, зразумела, многае бачыў такім, якім хацелася. Адсюль у яго вершах рамантычная ўзнёсласць, акрыленасць, пафаснасць.
Не абмінуў пісьменнік і нашу раённую газету. У сваіх допісах расказваў пра школу, падзеі ў роднай вёсцы. Усе матэрыялы газета ахвотна друкавала, а вось вершы, колькі ні дасылаў, на старонках не з’яўляліся. Надта крыўдаваў пачынаючы паэт з гэтай нагоды.
“Ну, думаю, — успамінаў пісьменнік, — пашлю ў раёнку цэлы цыкл вершаў. Не можа таго быць, каб цяпер яны не спадабаліся рэдактару. Але адказу не было. Вершы як скрозь зямлю праваліліся. Ды месяцы праз два ў вёску на маё імя нечакана прыходзіць важкі пакет. Калі распячатаў, нямала здзівіўся. Гэта былі мае вершы, што былі дасланы ў нашу райгазету”.
Загадка раскрылася Міколе тады, калі знайшоў ліст-суправаджэнне. “Я аж сцяўся ад нечаканасці, — згадваў пісьменнік. – Калі адгарнуў другую старонку ліста, вочы асляпіў подпіс: “З прывітаннем Якуб Колас”. Ого, аказваецца, рэдакцыя маімі вершамі патрывожыла народнага паэта Беларусі, паслала іх як бы на экспертызу”.
Якуб Колас кожнаму вершу паэта даў сваю ацэнку. Сёе-тое яму спадабалася. Але больш было заўваг і бацькоўская парада не спяшацца, старацца шліфаваць кожны радок паэтычнага твора.
Пісьмо было напісана ад рукі, чырвоным алоўкам. Як прыемна было юнакутады і да болю шкада пасля, што ліст вялікага пісьменніка, у якім выразна і хораша праявіўся клопат майстра слова аб маладой літаратурнай змене, згубіўся ў час Вялікай Айчыннай вайны.
СТУДЭНЦКАЕ ЖЫЦЦЁ
У 1939 годзе Мікалай Іванавіч паступіў у Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт на філалагічны факультэт. У Мінску пазнаёміўся з паэтамі Міколам Аўрамчыкам, Аляксеем Коршакам. Часта, сабраўшыся разам, юнакі чыталі свае вершы, дэкламавалі забароненыя творы Сяргея Ясеніна і Уладзіміра Дубоўкі. Ва ўніверсітэце арганізавалі выпуск рукапіснага часопіса “Першыя крокі”. Выйшла два нумары часопіса, а потым Міколу прызвалі ў армію. Вучобу прыйшлося спыніць.
Восенню 1940 года ён апрануў армейскі шынель. Трапіў у войскі хімабароны, дзе праслужыў аж да 1946 года. Напачатку быў салдатам, потым атрымаў лейтэнанцкае званне і стаў камандзірам.
Заканчваў вучобу ва ўніверсітэце завочна ў 1948-1952-м гадах.
ВАЕННЫЯ ГАДЫ
У час вайны Мікола напісаў нямала вершаў. Друкаваў іх у часопісе “Беларусь” і аднаіменным альманаху, які выдаваўся ў Маскве пад рэдакцыяй Пятра Глебкі.
Служачы у арміі, юнаку ўдалося некалькі разоў прыехаць у Маскву. Там адшукаў свайго земляка Усевалада Краўчанку, які ў той час знаходзіўся ў гасцініцы “Якар”. У Маскве ўпершыню сустрэў вядомых паэтаў: Максіма Танка, Пятра Глебку, Васіля Вітку, празаіка Кузьму Чорнага. Пры сустрэчах дзяліліся думкамі і меркаваннямі наконт літаратуры, але найболей горача жадалі хутчэйшага вызвалення роднай Беларусі ад ворагаў. У час вайны Мікалай Іванавіч вёў перапіску з франтавіком Кастусём Кірэенкам, крытыкамі Іванам Кудраўцавым, Рыгорам Шкрабам.
ПАСЛЯВАЕННАЯ ТВОРЧАСЦЬ
Пасля вызвалення Беларусі Мікалай Іванавіч наведаў Мінск, прывёз у выдавецтва сваю першую кнігу вершаў. Яе рэдагаваў Максім Лужанін і выйшла яна ў свет у 1946 годзе пад назвай “Зварот шчасця”.
Дэмабілізаваўся ў 1946 годзе, вярнуўся да бацькоў у вёску Найда. Яе ў сваіх думках ён пранёс праз ліхалецце, пра яе так шчыра напісаў:На свеце белым ёсць крыніца
У ёй крышталь-вада.
Майго дзяцінства ты сталіца-
Далёкая Найда.
Яна пры возеры чароўным
На берагах яго стаіць.
Тут звоняць ланцугамі чоўны
Пад крыллем зараніц.
Цяжкае і складанае было тут жыццё. Аднаўляўся калгас, абжываліся людзі. Вярталіся дадому з вайны дэмабілізаваныя. Вёска Найда досыць невялікая, але і тут людзі мужна змагаліся з ворагамі. Адзін з іх, Васіль Кот, вярнуўся з вайны з вялікай узнагародай — званнем Героя Савецкага Саюза. Пра яго пазней Мікола напіша нарыс у абласную газету “Бальшавік Палесся”.
Каля сямі месяцаў Мікола Гамолка пражыў у вёсцы. Прыехаў у Мінск у 1947 годзе. . Паступіў на працу ў Дзяржаўнае выдавецтва, дзе прызначаны рэдактарам рэдакцыі, што выпускала кнігі для дзяцей. Шмат пісаў, друкаваўся. Другая паэтычная кніга “Б’юць куранты” выйшла ў свет у 1950 годзе.
У Мінску Мікола Гамолка спаткаў сваё шчасце – жонку Ніну Іосіфаўну. Вяселля не было. Толькі вечарына ў Найдзе. Прыехалі ў вёску. Сабраліся са сваякамі за сталом, пасядзелі, выпілі – вось і ўсё было вяселле. Потым на свет з’явілася дачка Наталля, за ёю- сын Васіль, а потым і трэцяе дзіцятка – дачушка Святлана. Жыццё ішло сваім шляхам.
Тут Мікалай Іванавіч цалкам аддаўся пісьменніцкай працы.
У Мінску побач з ім працавалі Янка Маўр, Алесь Якімовіч. Янка Маўр быў вядомы Міколу сваімі захапляльнымі творамі і падабаўся за прастату і мудрасць. У сваёй аўтабіяграфіі “Мой шлях” Мікола Гамолка напіша: “ Пад уплывам Янкі Маўра, відаць, тады ў мяне зарадзілася жаданне пайсці следам за ім, пісаць для дзяцей.”
І сапраўды, першыя апавяданні з’явіліся на старонках дзіцячай газеты ”Зорка”. А хутка Мікалай Іванавіч адважыўся і на аповесць “Лета ў Калінаўцы”. Аповесць атрымалася дужа ўдалым творам, у многім яна была пабудавана на рэалістычных падзеях. Галоўная гераіня аповесці – Ніна Воранава — яго жонка. Кніга выйшла ў Маскве ў 1956 годзе.
Так ён стаў, як скажа сам, “ на сцяжыну ўзмоцненага штурму прозы”. Вершы засталіся неяк самі сабой збоку.
Неўзабаве ён паспрабаваў напісаць твор аб школьным жыцці. Гэта была аповесць “Добры дзень, школа!” У беларускай літаратуры на той час такіх твораў наогул не было. У 1952 годзе аповесць была завершана. Мікалай Іванавіч вырашыў звярнуцца да Янкі Маўра, каб той даў ёй ацэнку. Праз два тыдні Янка Маўр пазваніў пісьменніку з прапановаю сустрэцца для гутаркі і запрасіў пачынаючага празаіка дадому.
На аркушах рукапісу былі шматлікія паметкі, была і заключная рэцэнзія. Янка Маўр твор ухваліў, а пра памылкі заспакоіў, што гэта “бародаўкі”, якія лёгка можна выправіць. Выйшла аповесць з друку ў 1953 годзе.
У хуткім часе Мікалай Іванавіч перайшоў працаваць у дзіцячы часопіс “Бярозка”, там атрымаў пасаду адказнага сакратара аддзела. Аднойчы нехта з вучоных, што часта наведвалі выдавецва, прапанаваў надрукаваць што-небудзь з фантастыкі. Падхапіў гэтую думку для сябе пісьменнік. “Няўжо толькі багі гаршкі лепяць?”
А праз паўгода твор быў гатовы. Ён быў пра палёты ў космас, пра нашых савецкіх касманаўтаў. Гэта былі 1953 -1954-я гады. Не было яшчэ аніякіх звестак аб касмічных праграмах – ні нашых, ні амерыканскіх – усё было засакрэчана.
Аповесць пад назвай “За вялікую трасу” была надрукавана ў газеце “Сталінская молодёжь” ў 1954 годзе. Тут жа яе перадрукавалі “Советская молодёжь” (г.Рыга), “Советский патриот” (г. Петрозаводск), “Комсомольское племя” (г.Кіраў).
Праз год друкуецца другая частка аповесці “Цытадэль неба!” У 1959 годзе адразу дзве аповесці выйшлі пад назвай “Шосты акіян” асобным томам. Цікава, што ўсе падзеі новай касмічнай эры, якая пачалася 4 кастрычніка 1957 года, развіваліся так, як было паказана ў навукова-фантастычным рамане Міколы Гамолкі.
Наступнай тэмай, якая зацікавіла аўтара, была тэма Вялікай Айчыннай вайны. У сваёй аўтабіяграфіі Мікалай Іванавіч шісаў: “ Амаль цалкам заснаваную на рэальных фактах, пішу аповесць “Дзяўчына ішла па вайне”. Выйшаўшы з друку, яна прыцягнула ўвагу масавага чытача, гэта мяне ўзрадавала і падахвоціла ў далейшай распрацоўцы ваеннай тэматыкі”.
Доўга працавалася над аповесцю “Лясная крэпасць”. Сюжэт для яе падказаў настаўнік з г. Старыя Дарогі. Ён партызаніў у час вайны каля возера Чырвонае Жыткавіцкага раёна. Праўда, назва гэтага возера зменена. У творы яно з рамантычна-загадкавым імем Буян-возера. А сюжэт грунтуецца на прататыпах, якія спісаны з землякоў-жыткаўчан. Друкаваць новую аповесць аўтара не прынялі.
Пазней Мікола Гамолка паскардзіўся:
“ Кожны твор мой, не ведаю чаму, у выдавецтве трапляў у рукі рэцэнзентаў, якія ці то не мелі добрага густу, ці знарок гэта рабілі, бо часта атрымліваў не надта зычлівую ацэнку. Так сталася і з “Лясной крэпасцю”. Каб прабіцца ў друк, прыйшлося звярнуцца да народнага пісьменніка Васіля Быкава, які аповесць прачытаў надта ўважліва і ацаніў высока”. Неўзабаве кніга выдадзена для рускіх і ўкраінскіх чытачоў.
Новай, вышэйшай ступенню ў асваенні ваеннай тэматыкі была аповесць “Сокалы-сакаляты”. Праца над ёю заняла не адзін год. Сюжэт аповесці атрымаўся востры, драматычны. І ўся яна заснавана на сімвалічнай разгорнутай метафары. І зноў рэцэнзенты сустрэлі яе ў штыкі. На гэты раз за твор заступіўся Віктар Казько. Яна выйшла на старонках маскоўскага часопіса “Детская литература”, была высока ацэнена крытыкам Гурэвіч Эсфір Саламонаўнай.
У тыя гады многія чытачы прасілі Міколу Іванавіча ў сваіх пісьмах расказаць аб далейшым лёсе мужнай партызанкі Ніны Воранавай з аповесці “Дзяўчына ішла па вайне”, аповед пра якую абрываецца на часе, калі яе вязуць у Германію. Ды смелая дзяўчына з эшалона робіць удалыя ўцёкі.
Роўна праз 17 гадоў просьба чытачоў была выканана – у 1989 годзе выйшла другая частка кнігі пад назвай “Партызанскія сёстры”.
З 1964 года па 1972 год Мікалай Іванавіч пісаў раман “Люблю і ненавіджу”. Болей тысячы друкаваных старонак. Адразу пасля заканчэння работы раман аддаў у часопіс “Полымя”. Яго прачыталі Янка Брыль і Лідзія Верабей. У асноўным раман імі ўхвалены. Але пусціць у друк твор адмовіўся Іван Пташнікаў, тады загадчык аддзела прозы, па той прычыне, што ў творы прысутнічае крытыка Сталіна, паказ незаконных арыштаў бязвінных людзей (гэта былі гады застою, гады Брэжнева). Аўтару прапанавалі перапрацаваць раман, апусціць некаторыя моманты. Правіць твор Мікола Гамолка адмовіўся, і пакладзены быў раман у стол да лепшай пары.
У 1978 годзе аўтар перагледзеў раман, удакладніў і паслаў у часопіс”Дружба народаў”. Водгук, атрыманы адтуль, вельмі ўзрадаваў. Аказваецца, раман прачытаў вядомы маскоўскі пісьменнік Уладзімір Дудзінцаў. Вось урывак з рэцэнзіі: “ Автор решил по-новому осветить уже хорошо отработанный в литературе предмет… “ “ Это – роман о больших нравственных силах, действующих в человеке, об их тонких проявлениях, о чуткости души, о мудрости простого крестьянина…”. “… Роман насыщен яркими эпизодами – в них–то и секрет того, что книжка читается с большим, иногда даже захватывающим интересом…”
Пазней да аўтара звярнулася вядомая беларуская пісьменніца Вольга Іпатава з просьбай даць прачытаць раман. Вось яе кароткі, але лаканічны водгук: “ З цікавасцю і добрым пачуццём чытаеш раман М.Гамолкі. І не толькі таму, што напісаны ён ярка, жыва, што адлюстраваны ў ім падзеі Вялікай Айчыннай вайны, але і таму, што зроблены ён на добрым мастацкім узроўні, ахоплівае мноства падзей і фактаў па-свойму, не перапяваючы таго, што ўжо вядома чытачу”.
Уладзімір Дудзінцаў прапанаваў часопісу “Дружба народаў” надрукаваць раман ў двух нумарах. Рэдакцыя часопіса дарогу ў друк на гэты раз не дала. Зноў лёг раман у пісьменніцкі стол. Зноў аўтару трэба нешта правіць, перапісваць.
Літаратурная біяграфія Міколы Гамолкі будзе няпоўнай, калі не сказаць аб яго працы ў жанры драматургіі. Па просьбе дырэкцыі рэспубліканскага тэатра юнага гледача Мікола Гамолка напісаў п’есу “Бітва ў космасе”, якая была пастаўлена на сцэне ў 1963 годзе. Нідзе не публікаваліся яго п’есы “Сын”, “Прысуд жыцця”.
У 1982 годзе адзначалася 60-годдзе Міколы Гамолкі. У гонар гэтага юбілею выдавецтва “Юнацтва” выдала двухтомнік выбраных твораў Міколы Гамолкі.
Ужо ў свае 70 гадоў аўтар напісаў першую частку рамана “Голуб у акне”. Ён аб жыцці старшакласнікаў, аб першым каханні і аб подзвігах на вайне. Твор так і застаўся незакончаным.
На творчым рахунку нашага земляка – вершы, песні, аповесці, раманы, п’есы, апавяданні, казкі, пераклады. Кнігі яго выдаваліся не толькі ў Беларусі, але і далёка за яе межамі. Выдатна адзываліся пра яго творчасць вядомыя пісьменнікі –У. Дудзінцаў, Віктар Казько, Васіль Быкаў. Але галоўнае – любяць яго кнігі чытачы. Бо ў іх усё хвалююча, запамінальна расказваецца пра нас, беларусаў. Іх хочацца перачытваць. Як сапраўдны аналітык і філосаф, Мікалай Іванавіч імкнецца глядзець у сутнасць з’явы, у яе карані. Яго ўсё хвалюе, пра гэта яму хочацца пісаць, дзяліцца з чытачом сваімі думкамі.На жаль, няма больш з намі Міколы Гамолкі. Але імя яго ўвекавечана ў творах. Мы ганарымся, што ён увайшоў у кагорту вялікіх людзей беларускай зямлі.
Памёр Гамолка Мікалай Іванавіч у 1992 годзе.
ЛІТАРАТУРНАЕ КРЭДА ПІСЬМЕННІКА
У сваёй аўтабіяграфіі Мікалай Іванавіч Гамолка піша:
“ Кожны твор я імкнуўся напісаць старанна і дасканала, для чаго
строга адбіраў з плыні жыцця яркія і пераканаўчыя факты, падзеі.
Вывяраў іх на вагах душы і сэрца. Бачыў заўсёды перад сабой
чытача, клапоцячыся, каб мая проза не аказалася для яго
раўнадушнай. Каб, калі ён узяў у свае рукі маю кнігу, не мог
адарвацца, атрымаў ад яе асалоду і эстэтычнае ўзбагачэнне.
Адным важным фактарам па стварэнні цікавага твора лічу сюжэт. Я
імкнуўся, каб ён быў напружаны, старанна прадуманы і
распрацаваны, а сэжэт будзе якраз такім, калі твор насычаны
барацьбой добрых і злых сіл, калі кожная падзея падаецца ў
непаўторным арыгінальным гучанні.
А яшчэ поспех твора вызначаецца паводзінамі герояў.
Як бачна, архітэктура твора надта складаная, вымагае шмат
працы, вялікага роздуму. Ці не таму я свае творы пісаў не
надта паспешліва, затрачваў на некаторыя з іх аж па дзесятку
гадоў.”
https://sites.google.com/site/mikolagamol...
***
https://fantlab.ru/work598775
Про неё пишут, что дата постановки 1963 год. В этом году было поставлено три белорусских пьесы, из них две не отличались высокими литературными достоинствами (согласно статье в газете "Коммунист Белоруссии"), в том числе и эта пьеса. На пьесу была одна рецензия:
Тарасевiч Г. «Бiтва ў космасе» // Звязда. 1963. 31 лiп.;
Но похоже, что она оказалась неудачной и никогда не публиковалась.
""""
Гомолко Микола
Гомолко Микола (Николай Иванович; 11.3.1922, д. Бринев Петриковского р-на Гомел. обл. — 3.5.1992, Минск), прозаик, поэт, драматург, переводчик. Член СП Белоруссии с 1946 г.
Биография:
Родился в крестьянской семье. Закончил Житковичскую среднюю школу (в 1927 семья переехала в д. Найда Житковичского р-на). В 1936-37 гг. жил и учился в г. Бобруйске. Учился на филологическом факультете БГУ (1939-40 гг., заочно в 1948-52 гг.). В 1940-46 гг. служил в Красной Армии, где прошел от рядового до командира взвода. В 1947 г. поступил на работу редактором в Государственное издательство БССР, в 1948-49 гг. — литсотрудник редакции газеты «Лiтаратура i мастацтва», с 1949 г. заведовал отделом литературы и искусства газеты «Чырвоная змена», в 1951-62 гг. работал ответственным секретарем журнала «Бярозка». С 1967 г. — ответственный секретарь комиссии по Государственным премиям БССР при Совете Министров БССР. В 1970-79 гг. — литературный консультант, в 1980-82 гг. — директор бюро пропаганды художественной литературы СП БССР, литконсультант (1982-1986). Награжден почетной грамотой Верховного Совета БССР.
Первые стихи напечатаны в 1937 г. в Бобруйской окружной газете «Камунiст». Основная тема поэтических сборников «Зварот шчасця» и «Б`юць куранты» — мужество советского солдата в борьбе с немецко-фашистскими захватчиками, радость освобождения Отчизны, вера в счастливое будущее. Работал в основном в жанре прозы. Автор приключенческой повести «Лета ў Калiнаўцы», повести «Добры дзень, школа!», научно-фантастических произведений («За вялiкую трасу», «Цытадэль неба» и др.). Своеобразная черта лучших произведений писателя — особое внимание к делам человека. На стихи М. Гомолки написаны песни.
Работы автора (библиография):
Выбр. тв.: У 2 т. Мн., 1982-83. Т. 1. Аповесцi. 1982; Т. 2. Аповесцi. 1983. Рэц.: Бялкоўская Л. Праўда жыцця // Настаўн. газ. 1983. 29 чэрв.;
Марцiновiч А. Праўда характараў, праўда жыцця // Чырв. змена.1983. 5 кастр.;
Парахневiч М. Усе, што прайшло праз сэрца // Вяч. Мiнск. 1983. 3 лiстап.;
Разанаў I. На строме часу // Мiн. праўда.1983. 2 верас.;
Яго ж. // Дет. лит. 1984. N 1;
Сердзюкоў М. Незвычайнае — за паваротам // Гомел. праўда.1983. 2 жн.;
Хорсун С. На крыльях романтики // Знамя юности. 1983. 21 окт.
Зварот шчасця: Вершы. Мн., 1946. Рэц. Губарэвiч К. Паэзiя маладых // Полымя. 1947. N 1;
Няхай Р. Зварот шчасця // Беларусь. 1947.
Титов К. О двух сборниках // Сталин. молодежь. 1947. 26 февр.;
Шахавец У. У палоне прыроды // ЛіМ. 1947. 15 лют.
Б`юць куранты: Вершы. Мн., 1950. Рэц.: Бурносаў В. Аб адказнасцi перад чытачом // Звязда. 1951. 26 мая;
Бур`ян Б. Тры кнiгi маладых паэтаў // Полымя. 1951. N 1;
Кудраўцаў I. На розным узроўнi // Беларусь. 1950. N 12;
Няхай Р. Творчы рост маладога паэта // Чырв. змена. 1950. 7 снеж.
Лета у Калiнаўцы: Аповесць. Мн., 1950. Рэц.: Язылец Н. Образы комсомольцев и молодежи в детской литературе // Сталин. молодежь. 1952. 10 февр.
Добры дзень,школа!: Аповесць. Мн., 1953. Рэц.: Александровiч С. Нявыкарыстаныя магчымасцi // Чырв. змена. 1953.12 снеж.;
Залескi Н. Недапрацаваная аповесць // Сав. школа. 1953. N 1;
Новыя кнiгi // Настаўн. газ. 1954. 4 сак.
За вялiкую трасу: Аповесць. Мн., 1954. Рэц.: Кiсялеўскi А. Навукова-фантастычная аповесць // Мiн. праўда. 1955. 10 крас.
Лета ў Калiнаўцы: Аповесць. Мн.,1956. Рэц.: Кудраўцаў I. Прыгоды i героi // ЛіМ. 1957. 9 сак.;
Сiўцоў I. Прыгоднiцкая аповесць М.Гамолкi // Полымя. 1957. N 1.
Шосты акiян: Навук.-фантаст. раман. Мн., 1959.
Шлях адкрыты. Апавяданнi. Мн., 1960. Рэц.: Дзюбайла П. Проста i шчыра // ЛіМ. 1961. 3 сак.
Девушка шла по войне: Повесть-хроника. Мн., 1972. Рэц.: Верховский В. // В мире книг. 1973. N 3;
Марцiновiч А. // Чырв. змена. 1973. 3 чэрв.;
Прыгодзiч З. Iшла дзяўчына па вайне // Звязда.1972. 15 кастр.;
Рудаў В. Мужнелi ў паходзе // Настаўн. газ. 1973.1 жн.;
Фомчанка А. Мужнелi характары…// Вяч. Мiнск. 1972. 1 лiстап.;
Цвяткова Г. Чалавек мужнее ў змаганнi // Работнiца i сялянка. 1973.N 8;
Шитик В. Юность мужала в борьбе // Сел. газ. 1973. 26 дек.;
Эвентаў А. Лес Нiны Воранавай // Мiн.праўда. 1973. 6 лют.; 2 изд. Мн., 1976.
Лета ў Калiнаўцы; Добры дзень, школа!: Аповесцi. Мн., 1972.
Лясная крэпасць: Аповесць. Мн., 1980. Рэц.: Вайненка Ю. Тры выданнi // Звязда. 1981.24 верас.;
Герчанка М.Урокi мужнасцi // Вяч. Мiнск. 1981. 11 чэрв.;
Гниломедов В.В жанре приключенческой повести // Знамя юности. 1981.9 июня;
Капусцiн А. Выпрабаванне абставiнамi // Чырв. змена. 1980. 23 снеж.;
Разанаў I. Пра юнага партызана // Мiн. праўда. 1981. 16 лiп.
Сокалы-сакаляняты: Аповесць. Мн., 1987.
Партызанскiя сестры: Аповесць. Мн., 1989.
1938.
Любiмаму Клiму: [Верш] // Чырв. змена. 6 крас.
1939.
Мая радзiма: [Верш] // Бальш. Пал. 2 крас.; Вясна: [Верш] // Там жа. 24 мая;
Мая будучыня // Там жа. 3 лiп.;
Ой, вы, палi калгасныя!: [Вершы] // Там жа. 20 верас.;
Ранкам росным, залацiстым: [Верш] // Чырв.змена. 28 лiп.
1940.
На возеры: [Верш] // Бальшавiк Палесся. 3 лiстап.;
Вясна: [Верш] // ЛіМ. 1 мая.
1944.
Наперад: [Верш] // Беларусь. N 2;
Дарога у Палессе: [Верш] // Там жа.N 3;
Спатканне з борам: [Верш] // Там жа. N 6;
На Беларусь // Звязда. 11 сак.;
Вера; Перад боем: [Вершы] // Бальшавiк Палесся. 13 снеж.
1945.
Наперад; Першы гром: [Вершы] // Альманах 2. Мн.;
На родным шляху: [Верш] // Беларусь. N 1;
Пераправа; На вызваленым полi: [Вершы] // Полымя. N 4;
Спатканне з борам; Магiлы сяброў: [Вершы] // Бальшавiк Палесся. 31 сак.;
Гняздо; Дарогай месяца; Ручаi; Сланечнiкi цвiтуць: [Вершы] // ЛіМ. 22 жн.
1946.
Крынiца; Ценi кленау: [Вершы] // Беларусь. N 4;
Вясной; I колькi хмар на небе, колькi хмар: [Вершы] // Там жа. N 5-6;
Узнiмае вецер сiвы попел: [Верш] // Там жа. N 8;
Асенняя пара: [Верш] // Там жа. N 10;
Б`юць куранты: [Верш] // Там жа. N 11-12;
Сонечныя струны: [Верш] // Полымя. N 1;
Пшанiца: [Верш] // Там жа. N 5;
На Радзiме: [Верш] // Бальшавiк. Палесся. 24 сак.;
Разважанне: [Верш] // Там жа. 19 мая;
Вясновы гром: [Верш] // Гомел. прауда. 21 крас.;
Сцяг; Песня вясны: [Вершы] // За Радзiму. 2 чэрв.;
Мудрасць; Зоры Крамля: [Верш] // Там жа. 13 кастр.;
Варонка: [Верш] // ЛіМ. 20 крас.;
Iдзе баразною араты; Гром у хмарах: [Верш] // Чырв. змена. 11 крас.;
Дзень перамогi: [Верш]// Там жа. 9 мая.
1947.
Б`юць куранты; Маскве: [Вершы] // Роднай Маскве. Мн.;
Маскве:[Верш] //Беларусь. N 9;
Чырвоны Кастрычнiк: [Верш] // Там жа. N 11;
У школе: [Верш] // N 8;
Маскве: [Верш] // Там жа. N 9;
Слауная гадавiна: [Верш] // Там жа. N 10;
Школьнiк: [Верш] // Там жа. N11;
Май:[Верш] //Полымя. N 4;
Вершы Анатоля Вялюгiна: [Рэц. на кн.: Вялюгiн А.Салют у Мiнску. Мн., 1947] // Там жа. N 10;
Пасля жнiва: [Верш] // Работнiца i сялянка. N 8;
Мой родны край, лiкуй: [Верш] // Там жа. N9;
Герой з Палескай вескi:[Нарыс] // Бальшьшавiк Палесся. 22 лют.;
З бальшавiцкай дзелавiтасцю // Там жа. 1 сак.;
Май: [Верш] // Там жа. 25 мая;
На полi; Сiла; Мой год; Вулей: [Вершы] // ЛIМ. 24 сак.;
У пошуках свайго голасу: [Рэц. на кн.: Ковалев Д. Далекие берега. Мн., 1947] // Там жа. 12 лiп.;
Кастрычнiцкi шлях: [Верш] // Там жа. 6 лiстап.;
Маскве: [Верш] // Сав. селянiн. 31 жн.;
Готовы к выходу в поле // Сталин.молодежь. 17 янв.;
Мiнску: [Верш] // Чырв. змена. 3 лiп.;
У добры час: [Верш] // Там жа. 30 жн.
1948.
Сонца: [Верш] // Беларусь. N 1;
Апавяданнi Мiколы Лупсякова: [Рэц. на кн.: Лупсякоу М. Апавяданнi. Мн., 1947] // Там жа. N 5;
Трактарны завод: [Верш] // Бярозка. N 2;
Ля станка: [Верш] // Там жа. N 3;
Пад небам бацькаушчыны: [Рэц. на кн.: Глебка П. Пад небам бацькаушчыны. Мн., 1947] // Полымя. N 1;
Дзеннiк брыгадзiра:[Верш] // Там жа. N 4;
Падзяка: [Верш] // Там жа. N 7;
Б`юць куранты; Беларусi: [Вершы] // Бальш. сцяг. 19 снеж.;
Лiтаратурная моладзь Пiншчыны // ЛIМ. 26 чэрв.;
Кнiгi не даходзяць да чытача // Там жа. 28 жн.;
Гiгант рэспублiкi // Там жа. 6 лiстап.;
Юбiлейныя выданнi // Там жа. 25 снеж.;
Тамара Шкурко: [Верш] // Чырв. змена. 13 сак.
1949.
Дзень перамогi; Май: [Вершы] // Беларуская савецкая паэзiя. Мн.;
Лета у Калiнауцы: Урывак з аповесцi // Бярозка. N 10;
Агiтатар: [Верш]// Полымя. N 4;
Беларуская застольная: [Верш] // Работнiца i сялянка. N 2;
Дзень радасцi: [Верш] // Звязда. 1 мая;
На фронце; У родным сяле; З салдацкага сшытка: [Вершы] // Там жа. 9 чэрв.;
Радасць калектыунай працы // Там жа. 22 лiстап. / Сааут. Д. Кавалеу;
Надзея свету:[Верш] // Там жа. 10 снеж.;
Ля помнiка Ленiна: [Верш] // ЛIМ. 21 студз.;
Домна: [Верш] // Там жа. 26 сак.;
Майскiя сцягi: [Верш] // Там жа. 30 крас.;
Самыя юныя: [Рэц. на кн.: Сiуцоу I. Самыя юныя. Мн., 1949] // Там жа. 11 чэрв.;
Мой родны край, лiкуй!: [Верш] // Палес.прауда. 2 лiстап.;
Прыезд дзядзькi Леанiда: [Апавяданне] // Пiянер Беларусi. 2 лют.;
Камсамолу: [Верш] // Там жа. 30 сак.;
Пушкiну // Там жа. 8 чэрв;
Падарожжа па цудоунаму краю // Чырв. змена. 12 крас.;
Дзень перамогi: [Верш] // Там жа. 10 мая;
Над кнiгамi Пушкiна: [Верш] // Там жа. 2 чэрв.;
Па шляху да вялiкай лiтаратуры: Лiтаратурная моладзь рэспублiкi // Там жа. 21 чэрв. / Сааут. А. Барушка.
1950.
Дзяучаты Трактарабуда: [Нарыс] // Беларускi трактарны. Мн.;
Мы людзi мiрныя; Агiтатар; Iдзе пераможная воля: [Вершы] // На варце мiру. Мн.;
«Прысяга»: [Рэц. на кн.: Панчанка П. Прысяга. Мн., 1949] // Беларусь. N 3;
Вершы Рамана Сабаленкi: [Рэц.на кн.: Сабаленка Р. З родных крынiц. Мн., 1950] // Там жа. N 8;
Чырвоны сцяг: [Верш] //Там жа. N 9;
Апавяданнi для дзяцей: [Рэц. на кн.: Лупсякоу М. Разведчыкi. Мн., 1950];
Зоры: [Верш] // Там жа. N 11;
На лыжах: [Верш] // Бярозка. N 2;
Добры дзень, Першамай: [Верш] // Там жа. N 5;
Токар з Аутаграда: [Апавяданне] // Там жа. N 9;
Кiрау:[Верш] // Бальшавiк Палесся. 1 снеж.;
Дэпутат: [Верш] // Там жа.17 снеж.;
Аутастрада Масква-Мiнск: [Верш] // Вiцеб. рабочы. 19 студз.;
Звязда.2 лiп.; Мы людзi мiрныя:[Верш] // Звязда.19 лiп.;
Чырвоны абоз: [Верш] // Там жа. 13 жн.;
Палова века: [Верш] // Там жа. 31 снеж.;
З трыбуны Кангрэса: [Верш] // ЛIМ. 18 лiстап.;
Агнi Волгi: [Верш] // Мiн. прауда. 13 снеж.;
На першым уроку: [Апавяданне] // Пiянер Беларусi. 30 жн.;
Выдатная кнiга: [Аповесць А.Мусатава «Стажары»] // Чырв. змена. 23 сак.;
Аляксандр Папоу // Там жа.11 мая;
Кузьма Чорны // Там жа. 24 чэрв.;
Колас: [Верш] // Там жа. 11 лiп.;
Iдзе пераможная воля: [Верш] Там жа. 1 жн.;
Незабыуны дзень: [Верш] // Там жа. 3 кастр.
1951.
Кнiга вершау А. Бачылы: [Рэц. на кн. Бачыла А. Подых вясны. Мн.,1950] // Беларусь. N 6;
Зiмовы дзень: [Верш] // Работнiца i сялянка. N 2;
Лешкiны мары: [Апавяданне] // Бальшавiк Палесся. 3 чэрв.;
Маладая зямля: [Верш] // Там жа. 12 снеж.;
Клiменту Варашылаву: [Верш] // Звязда. 4 лют.;
Сустрэча з Горкiм: [Верш] // Там жа. 17 чэрв.;
Калгасная восень: [Верш] // Там жа. 23 вер.;
Старонка аб першай кнiзе: «Аднагодкi»: [Рэц. на кн.: Горулев Н. Сверстники. Мн., 1950] // ЛIМ. 3 сак.;
Зборачны цэх: [Верш] // Мiн. прауда. 2 лют.;
Ленiнскiя горы: [Верш] // Там жа.3 лiстап.;
Думы брыгадзiра:[Верш] // Там жа. 9 снеж.;
Слава: [Апавяданне] // Пiянер Беларусi.15 сак.;
Марудны рост // Чырв. змена. 10 сак.; «Пабег» // Там жа. 12 мая;
Янка Лучына // Там жа. 7 лiп.;
Глядач патрабуе сапрауднага мастацтва // Там жа. 25 жн. / Сааут. А. Асiпенка, П. Шауроу;
Поспех драматычнага калектыва // Там жа. 1 лiстап.;
«Тарас Шаучэнка» // Там жа. 22 снеж.
1952.
Надзея свету: [Верш] // Ад шчырага сэрца. Мн.;
Мы людзi мiрныя: [Верш] // Мастацкае слова.Мн.;
Сталiнградскi медаль; Дубок; Палескiя сосны: [Вершы] // Беларусь. N 8;
Творчая удача: [Рэц. на кн.: Пысiн А. Наш дзень. Мн., 1951] // Там жа. N 9;
Цымлянскае мора: [Верш] // Бярозка. N 8;
На зборы атрада: [Урывак з аповесцi «Дзень добры, школа!»] // Там жа. N 9;
Расказ дэлегата: [Верш] // Там жа. N 10;
Маленькi марак: [Верш] // Там жа. N 11;
У Кахоуцы: [Верш] // Вожык. N 14;
Добры дзень, школа!: [Аповесць] // Полымя. N 9. Рэц.: Гарачун Е. // Звязда. 1952. 1 лiстап.;
Калiна М. Аповесць аб школе // Настаун. газ. 1952. 30 кастр.;
Кармолитова Е. Вопреки действительности // Сталин. молодежь. 1952. 14 дек.;
Прыляжаева М. Недахопы адной аповесцi // ЛIМ. 1952.29 лiстап.;
Шахавец У. Чытаючы аповесць // Там жа. 1952. 1 лiстап.;
Якубу Коласу: [Верш] // Бальшавiк Палесся. 16 лiстап.;
Новая кнiга паэтэсы: [Рэц.на кн.:Тарас Н. Вершы. Мн., 1952] // ЛIМ. 19 лiп.;
Наша радасць //Там жа. 2 жн.;
Пяе славу Сталiну наша зямля: [Верш] // Мiн. прауда. 1 студз.;
Сталiнградскi медаль; Палескiя сосны: [Вершы] // Там жа. 3 лют.;
Дэлегаты з`езда // Пiянер Беларусi. 31 студз.;
Добры дзень, школа!: (Урывак з аповесцi] // Там жа. 28 жн.;
Дзецям — добрым,высокаiдэйныя кнiгi // Чырв. змена. 5 студз.;
Смялей вылучаць моладзь,клапатлiва яе выхоуваць: (Да заканчэння першага туру рэсп. агляду маладых талентау) // Там жа. 17 крас.;
Шчырае слова: (Агляд творчасцi пачынаючых) // Там жа. 22 крас.;
Аб вершах А. Астапенкi // Там жа. 2 жн. / Сааут. К. Папкоускi.
1953.
Светлая дарога: [Нарыс] // Бярозка. N 2;
Экскурсiя: [Нарыс] //Там жа. N 3;
Агнi над Дрысвятамi: [Нарыс] // Там жа. N 4;
«Дзень мiру, вясны, слауны дзень…»: [Верш] // Там жа. N 5;
Юны герой: [Нарыс] // Там жа. N 5,6;
Палац навукi: [Верш] // Там жа. N 11;
Вялiкi Закон: [Верш] // Там жа. N 12;
Бяссмерце: [Верш] // Полымя. N 4;
Калгасная вясна: [Нарыс] // ЛIМ. 11 крас.;
Пяе славу Сталiну наша зямля: [Верш] // Сав. Палессе. 1 студз.;
Сталiн i Мао Цзе-дун: [Верш] // Сав. Радзiма. 22 сак.;
Вялiкi закон дзяржавы: [Верш] // Там жа. 5 снеж.;
Магутны поступ гiсторыi // Чырв. змена. 1 студз.;
Слауны шлях Радзiмы // Там жа. 6 лiстап.
1954.
Праз трыста год:[Верш] // Сястры Украiне. Мн.;
Перад вялiкiм палетам: Раздзелы з навук.-фантастычнай аповесцi // Бярозка. N 4, 5;
Авiямадэлiсты: [Верш] // Там жа. N 8;
Па грыбы: [Верш] // Там жа. N 10;
За вялiкую трасу: Навукова-фантастычная аповесць // Полымя. N 8;
Рэц.: Барсток М. Навукова-фантастычная аповесць // Сав. школа. 1955. N 2;
Клышка А. За вялiкую трасу // ЛIМ. 1955. 8 студз.;
Праз трыста год: [Верш] // Работнiца i сялянка. N 5;
Наш дзiцячы пiсьменнiк: 50 год з дня нараджэння Алеся Якiмовiча // Пiянер Бел. 28 студз.;
На малы месяц: (Урывак з аповесцi «За вялiкую трасу») // Там жа. 5, 11 сак.
1955.
Загадка возера: Урывак з аповесцi: «Лета у Калiнауцы» // Бярозка. N 6, 7;
Залатыя рукi: [Апавяданне] // Там жа. N 12;
Перапынiм дарогу вайне // ЛIМ. 9 крас.;
Пачатак, якi варта зрабiць традыцыяй //Там жа. 17 верас.;
Лета у Калiнауцы: (Раздзелы з аповесцi) // Пiянер Беларусi. 7, 14, 21 кастр.; 4 лiстап.;
Заглянем в будущее // Сталин. молодежь. 1 янв.;
Весна человечества // Там жа. 1 мая;
Тайна крынiчнага возера: (Аповесць) // Чырв. змена. 4, 5, 7-9, 14-16, 18, 19, 21, 23, 28, 29 чэрв., 2, 5, 7, 9, 10, 12, 14, 16, 24, 27, 31 лiп., 3 жн.
1956.
Шчаслiвае дзяцiнства: [Верш] // Бярозка. N 6 / Сааут. А. Вольскi;
Новае звяно: [Апавяданне] // Там жа. N 8;
На Пецевым двары: [Апавяданне] // Пiянер Беларусi. 16 сак.;
Цытадэль неба: [Раздзелы з рамана] // Там жа. 21 снеж.
1957.
Агiтатар:[Верш] // Пад сцягам Кастрычнiка. Мн.;
На каньках: [Верш] // Бярозка. N 1;
Аварыя у Космасе: [Урывак з навук.-фантаст.рамана «Цытадэль неба» // Там жа. N 3;
Сустрэчы вясны: [Верш] // Там жа. N 4;
Хлопчык у лесе: [Верш] // Там жа. N 7;
Рыбак: [Апавяданне] // Там жа. N 10;
Песня пра Заслонава // Там жа. N 11;
Спадарожнiку Зямлi:[Верш] // Там жа. N 12;
Летнiм днем: [Апавяданне] //Вяселка. N 3;
Васiлькова бярозка: [Апавяданне] // Там жа. N 6;
Шлях адкрыты! :[Апавяданне] // Там жа. N 8;
Цытадэль неба:[Навукова-фантастычны раман] // Маладосць. N 8-9. Рэц.: Борушко А. О новом романе Н. Гомолко // Знамя юности. 1957. 29 нояб.;
Вiннiкау Д.Фантастыка i савецкая рэчаiснасць // Чырв.змена. 1958. 4 студз.;
Иванчеко А.»Космическая эпопея» Николая Гомолко // Сов.Отчизна. 1958.N 2;
Калгасная восень; Спадарожнiку зямлi: [Вершы] // Гомел.прауда.5 лiстап.;
Вечарынка: [Верш] // Калг. прауда. 17 лют.;
Касмiчны рэйс // Мiн. прауда. 3, 5-7 крас.;
Сцяг: [Верш] // Там жа. 8 верас.;
Цытадэль неба: [Раздзелы з рамана] // Пiянер Беларусi. 4, 11, 18 студз.;1, 8 лют.
1958.
Незабыуны дзень; Ля помнiка Ленiну: [Вершы] // Мiж нас жыве Ленiн. Мн.;
Выпрауленая памылка: [Апавяданне] // Бярозка. N 1;
Незабыуны дзень: [Верш] // Там жа. N 4;
На лузе: [Верш] // Там жа. N 6;
Сапраудны таварыш:[Апавяданне] // Там жа.N 9;
Думы: [Верш] //Там жа. N 11;
Наша Беларусь: [Верш] // Там жа. N 12;
Мароз-кусака: [Апавяданне] // Вяселка. N 12;
Дзень добры, Першамай!: [Верш] // Гомел. прауда. 1 мая;
Песня аб Палессi: [Верш] // Там жа. 15 чэрв.;
Яна рассыпле хутка зоры…:[Нарыс] // Звязда.3 жн.;
Луста хлеба: [Апавяданне] // Там жа. 31 жн.;
Дажынкi: [Верш] // Калг. прауда. 3 кастр.;
Наш добры госць // ЛIМ.1 студз.;
Поступ камунiзма // Там жа. 5 лiстап.;
Гiмн шчасцю чалавека // Там жа. 22 лiстап.;
Квiтнее родная сталiца наша: [Нарыс] // Там жа. 20 снеж.;
Бацька: [Апавяданне] // Пiянер Беларусi. 13 чэрв.;
Камсамолу: [Верш] // Фiзкультурнiк Бел. 28 кастр.;
Мары i здзяйсненнi // Чырв. змена. 1 студз.;
Адказ майму рэцэнзенту // Там жа. 29 мая.
1959.
Наш Мiнск: [Верш] // Бярозка. N 3;
У касмiчны рэйс: [Верш] // Там жа. N 4;
Песня аб Палессi: [Верш] // Там жа. N 6;
Да нягаснучых зорау: [Верш] // Маладосць. N 12;
Разгадчыкi будучынi // ЛIМ. 30 мая;
Слухай, планета Зямля! // Там жа. 16 верас.;
Штурм цытадэлi неба //Там жа. 31 кастр.;
Камунiсты: [Нарыс] // Мiн. прауда. 1 лют.;
Мiнск: [Верш] // Там жа. 3 лiп.;
Шчаслiвае дзяцiнства: [Верш] // Настаун.газ. 29 мая / Сааут. А. Вольскi.
1960.
Добры госць: [Верш] // Беларусь. N 1;
Лiст да нашчадкау: [Верш]// Там жа. N 2;
Размова з небам: [Верш] // Там жа. N 4;
На пяшчанай выспе: [Апавяданне] // Там жа. N 10;
У завiруху: [Апавяданне] // Бярозка. N 1;
Жылi-былi два сябры: [Аповесць] // Там жа. N 3-5;
Гарачае сэрца: [Нарыс] // Та жа. N 8;
Дарога: [Верш] // Вяселка. N 6;
Луста хлеба: [Апавяданне] // Вiцеб. рабочы. 22 крас.;
Мая Радзiма: [Верш] // Там жа. 10 лiстап.;
Добры дзень, Першамай!:[Верш] // Зара. 1 мая;
Ленiнскi масток: [Апавяданне] // Звязда. 16 крас.;
Дай руку, таварыш!..: [Верш] // Там жа. 1 мая;
Дзiва-карабель: [Верш] // Там жа. 18 мая;
Наша вясна: [Верш] // Настаун. газ.1 мая;
Пад ленiнскiм сцягам: [Верш] // Пiянер Беларусi. 22 крас.
1961.
Магiла сяброу; Май: [Верш] // Анталогiя беларускай паэзii: У 3 т.;
Луста хлеба: [Апавяданне] // Для школьной эстрады. Мн.;
Далекая сястра: [Верш] // Бярозка. N 4;
Песня аб партыi: [Верш] // Звязда. 6 жн.;
Хада гiсторыi // ЛIМ. 20 кастр.;
Манiфест народнага шчасця // Мiн. прауда. 4 жн.;
Крокамi гiганта // Там жа. 7 лiстап.;
Па дарогах лета: [Верш] // Настаун. газ. 2 жн.;
Мая Радзiма: [Верш] // Там жа. 4 лiстап.;
Светлы шлях // Пiянер Беларусi. 15 верас.
1962.
Сокалы-сакаляты: [Урыукi з рамана] // Бярозка. N 3-6;
У першую ноч // Настаун. газ. 23 чэрв.
1963.
Старацелi // Звязда. 12 студз.;
Багатай восенi дары: [Верш] // Там жа. 1 верас.;
У вялiкiм паходзе // Там жа. 6 лiстап.
1964.
Са шчасцем, зямля Беларусi! // Звязда. 1 студз.;
Наша вясна: [Верш] // Там жа. 1 мая;
У бiтве за шчасце // Там жа. 3 лiп.;
Багаты хлеб: [Верш] // Там жа. 2 верас.;
Фундамент нашага ладу // Там жа.11 кастр.;
Мая Радзiма: [Верш] // Там жа. 13 кастр.;
Перад штурмам месяца: [Нататкi] // Там жа. 24 кастр.;
Майская сiмфонiя // Настаун. газ. 29 крас.;
Наш камунiстычны шлях // Там жа. 31 кастр.
1965.
Ленiнскi масток: [Апавяданне] // Ленiн зауседы з намi. Мн.;
Адкрывайце Неруш // Звязда. 19 кастр.;
Горький // Зорька. 31 июля;
Ведзьма: [Апавданне] // Пiянер Бел. 13, 20, 27 жн.;
Таварыш вясна // Звязда. 1 мая.
1966.
Ленiнскi масток: [Апавяданне] // Хрэстаматыя па бел.дзiцячай лiтаратуры. Мн.;
Лiст да нашчадкау: [Верш] // Гомел. прауда. 31 лiп.;
добры дзень, Мiнск:[Верш] // Там жа.5 жн.;
Песня аб Палессi:[Верш] // Там жа.8 кастр.;
Ты казала…: [Верш] // Там жа.11 кастр.;
Вяршыня // Звязда. 1 студз.;
Наша песня, слава i краса: [Верш] // Там жа. 7 снеж.;
Брэсцкi факел // Настаун. газ. 1 студз.
1967.
Масток: [Апавяданне] // Арлянятам. Мн. Т. 2;
Ленiнскi масток: [Апавяданне] // Ля помнiка Ленiну: [Верш] // Наш дарагi Iльiч. Мн.;
На узбекскiм полi: [Верш] // Узбекiстану. Мн.;
Луста хлеба: [Апавяданне] // Гомел. прауда. 2 студз.; Маг. прауда. 20 жн.;
Шчасця народам! // Звязда. 1 студз.;
Думка, слова, верш // Там жа. 18 студз.;
Жаданы госць: [Верш] // Настаун. газ. 1 студз.;
Люблю i ненавiджу: [Урывак з рамана] // Настаун. газ. 13, 20 верас.;
На свiтанку:[Урывак з рамана] // Пiянер Беларусi. 21, 28 лiп., 4 жн.
1968.
Дзяучынка iшла на вайну: [Раздзел з аповесцi] // Голас Радзiмы. N 41;
Луста хлеба: [Апавяданне] // Голас Радзiмы. N 45;
Нашы лаурэаты // Вяч. Мiнск. 19 студз.;
Прохар Дзяркач: [Урывак з рамана] // Там жа. 26 лiстап.;
Дружба: [Нарыс] // Сел. газ. 26 дек.
1969.
Ленiнскi масток: [Апавяданне] // Жыве мiж нас генiй. Мн.;
Ляцiм да цыбе:[Апавяданне] // Беларусь. N 12;
Горкi мед:[Апавяданне] // Бярозка. N 8;
Светач вялiкага народа // Звязда. 22 крас.;
Вобразы i характары // Там жа. 8 жн.;
На лузе: [Верш] // Там жа. 26 верас.;
Хатынь // Настаун. газ.2 лiп.;
Голас лучнасцi // Там жа. 5 лiстап.
1970.
Перад навальнiцай:[Апавяданне] // Бярозка. N 1;
Выдатны плен працы // Голас Радзiмы. N 10;
«Мiж Чырвоных рабiн»: [Рэц. на кн.: Броука П.Мiж чырвоных рабiн. Мн., 1969] // Там жа. N 21;
Лаурэаты Джяржауных прэмiй БССР // Вяч. Мiнск. 28 лют.;
«Адкрыйце артылерыйскi агонь» // Звязда. 23 студз.;
Паэзiя i жыцце: На аглядзе — творчасць маладых // Там жа.19 сак.;
Па дарозе у Шушанскае // Там жа.5 крас.;
Песнi з вялiкага паходу: [Рэц. на кн.: Прыходзька П. Калiнавыя зоры. Мн., 1969] // ЛIМ. 3 лiп.
1971.
Май: [Верш] // Унiверсiтэт паэтычны. Мн.;
Тры кнiгi перакладау // Голас Радзiмы. N 6;
Зоры; Маскве: [Вершы] // Гомел. прауда.11 лют.;
Поступ у заутрашнi дзень // Звязда. 1 студз.;
С днем рождения, Родина! // Зорька. 5 нояб.;
Партыя — сейбiт шчасця // Настаун. газ. 1 мая.
1972.
Па азiмуту сэрца свайго:[Iнтэрв`ю] / Зап. А.Фомчанка // Вяч.Мiнск. 10 сак.;
Сонца дружбы ззяе над намi // Там жа. 12 верас.;
Перад далекiм паходам: [Урывак з апов.] // Звязда. 11 сак.;
Пошук паэтычнага слова // Там жа. 25 крас.;
Каб струны для людзей гучалi // Там жа. 7 кастр. / Сааут. Г. Жарый;
Натхненая песня: [Рэц.на кн.: Броука П. Калi ласка. Мн., 1972] // Там жа. 8 снеж.;
Сярод людзей сваiх: [Урывак з рамана] // Настаун.газ. 11 сак.;
Ад шчырага сэрца // Там жа. 16 верас.;
«Кiнамеханiкi»: Урывак з аповесцi «Добры дзень, школа !»] // Пiянер Беларусi. 16 сак.;
Пачынаецца бой: Урывак з рамана «Люблю i ненавiджу» // Чырв. змена. 11 сак.
1973.
Прадмова // Краучанка У.Таямнiца вугла Альфа. Мн.;
Песня у паходзе: [Рэц. на кн.: Лось Е. Галiнка з яблыкам. Мн., 1973] // Голас Радзiмы. N 36; Звязда. 20 лiп.;
Дзень добры, кнiжчын Тыдзень! // Вяч. Мiнск. 23 сак.;
Малады свет паэзii // Звязда.23 мая;
Да сэрцау людскiх: [Рэц. на кн.: Грачанiкау А. Грыбная пара. Мн., 1973] // Там жа. 1 верас.;
Перад штурмам: [Верш] // Там жа. 6 лiстап.;
Чылiйскiм братам: [Верш] // Там жа. 14 лiстап.;
Наш каравай: [Верш] // Там жа. 28 лiстап.;
Закон дзяржавы: [Верш] // Там жа. 5 снеж.;
Бывай, дарагi Iван Захаравiч! // ЛIМ. 13 крас.;
Подзвiг: Урывак з рамана // Там жа. 31 жн.;
Ленiн: [Верш] // Там жа. 7 лiстап.;
Яркае святло: [Рэц. на кн.: Танк М. Хай будзе святло. Мн., 1972] // Настаун. газ. 23 мая;
Заранак шчасця // Там жа. 3 лicтап.;
Узнагарода Радзiмы: [Верш] // Там жа. 22 снеж.;
Разам з браццямi: [Верш] // Сел. газ. 24 нояб.
1974.
Разведчики в нашем доме: [Глава из повести] // За тебя, Беларусь. Мн.;
Пра нашых сучаснiкау: [Рэц. на кн.3 Васiленак Я. На перагоне. Мн., 1973] // Беларусь. N 5;
Iдзе пяцiгодка: [Верш] // Звязда. 1 студз.;
«З цэлым народам гутарку весцi…»: [Рэц. на кн.: Бондар Т. Захапленнi. Мн., 1974; Жуковiч В. Паклон. Мн., 1974; Забалоцкая Л. Сакавiк Л. Сакавiк. Мн., 1974] // Там жа. 26 верас.;
Закон дзяржавы: [Верш] // Знамя юности. 5 дек.;
Ленiнскiм шляхам // ЛIМ. 18 студз.;
Лагойская зямля; «У бiтве суровай на слауных дарогах…»: [Вершы] // Мiн. прауда. 20 крас.;
Святло вясны: [Верш] // Там жа. 1 мая;
Вялiкi працаунiк: [Верш] // Настаун. газ. 1 студз.;
Перад дарогай; Шчасця падкова; Кастусь Калiноускi: [Вершы] // Там жа. 26 чэрв.
1975.
Прадмова // Капусцiн А. Чалавек з пазiцыяй. Мн.;
Жодзiнскiя велiканы: [Верш] // Вожык. N 24;
Кiм быць?: [Верш] // Вяселка. N 11;
Балада пра святло // Вiцеб. рабочы. 4 кастр.;
Улада савецкая: [Верш] // Там жа. 5 снеж.;
Песня рамантыкау; Наш Мiнск: [Вершы] // Вяч. Мiнск. 24 лiстап.;
Прызнанне: [Верш] // Гомел.прауда. 26 лiп.;
Мая улада Савецкая: [Верш] // Там жа. 23 верас.;
Каравай — як сонца: [Рэц. на кн.: Калачынскi М. Докшыцкi каравай. Мн., 1974] // Звязда. 29 крас.;
На зорнай трасе мiру: [Верш] // Там жа. 18 лiп.;
Прызнанне; Рамантыка; Экзамен: [Вершы] // Там жа. 12 жн.;
Вялiкае свята // ЛIМ. 9 мая;
Нарач: [Верш] // Мiн. прауда. 17 жн.;
Паэзiя вялiкага дыхання: [Рэц. на кн.: Броука П. I удзень, i уночы… Мн., 1974] // Настаун.газ. 16 крас.;
Вечна жывая крынiца // Там жа. 24 мая;
Капiтаны слаунага паходу // Там жа. 30 жн.
1976.
Улада мая — Савецкая; Святло Лукомля: [Вершы] // Беларусь. N 1;
На Прыпяцi: [Верш] // Там жа. N 10;
Малады рабочы: [Верш] // Бярозка. N 5; Рабоч. змена. N 7;
Сустрэча вясны: [Верш] // Вяселка. N3;
Добрыя кнiгi добрага пiсьменнiка: Макару Паслядовiчу — 70 год // Голас Радзiмы. 9 верас.;
З`езду партыi: [Верш] // Вiцеб. рабочы. 24 лют.; Гомел. прауда. 24 лют.;
Наш Мiнск: [Верш] // Вiцеб. рабочы. 10 снеж.;
З`езду партыi: [Верш] // Вяч. Мiнск. 3 сак.;
«Адкуль сыплецца звон той бясконцы…»; «Я не быу у Нью-Йорку i у Парыжы…»; Капiтан Гастэла: [Вершы] // Там жа. 11 жн.;
Добры госць: [Верш] // Там жа. 31 снеж.;
Камунiсты: [Верш] // Гродн. правда. 27 марта;
«За жыцце, за мiр,за росквiт…»:[Верш] // Звязда. 28 сак.;
Новы дзень: [Верш] // Вiцеб. рабочы. 30 крас.; ЛIМ. 30 крас.;
Вялiкi хлеб // ЛIМ. 6 жн.;
Ленiнскай партыi: [Верш] // Мiн. прауда. 21 студз.;
Поступ эпохi // Настаун. газ. 1 мая;
Б`юць куранты: [Верш] // Сел. газ. 1 янв.
1977.
Дома: [Верш] // Дзень добры, мама! Мн.;
Адна з вяршынь культуры: Да 100-годдзя з дня нараджэння А. Упiта // Беларусь. N 12;
Не таварыш i не брат: [Верш] // Вожык. N 13;
Абагнау…: [Верш] // Там жа. N 19;
Песня пра каханне: [Верш] // Работнiца i сялянка. N 6;
Па шляхах жыцця: Да 60-годдзя з дня нараджэння М. Калачынскага // Звязда. 12 студз.;
Старонкi мужнасцi: [Рэц. на кн.: Хiмiчоу I. У барацьбе i трывозе. Мн., 1977] // Там жа.22 мая;
Радасная ява // Там жа. 11 лiстап.;
Наша Канстытуцыя: [Верш] // Там жа. 1 снеж.;
Здравствуй книжка — верный друг, источник знаний // Зорька. 25 марта;
Песня карчагiнцау: [Верш] // Мiн. прауда. 13 крас.;
Малады рабочы:[Верш] // Там жа. 29 лiп.;
Закон шчасця народнага // Там жа. 23 кастр.;
Рэвалюцыя дала нам сiлы: [Верш] // Там жа. 11 лiстап.;
Шляхам росквiту // Настаун. газ. 1 студз.;
Дарога, закалыханая жытам: [Рэц. на кн.: Танк М. Дарога, закалыханая жытам. Мн., 1976] // Там жа. 20 крас.;
Па дарозе у Шушанскае: [Апавяданне] // Там жа. 11 мая;
Слову — крылы // Там жа. 9 лiп.;
Прысяга Радзiме // Там жа.20 жн.;
Шлях да творчасцi // Чырв. змена. 4 снеж.
1978.
Веснавое: [Верш] // Дзень паэзii-78. Мн.;
Прачытайце пра герояу: [Верш] // Вожык. N 4;
Маладая вясна:[Верш] // Там жа. N 9;
Шчырая размова:[Верш] // Там жа. N 12;
Дняпро: [Верш] // Вяселка. N 5;
У грыбах: [Верш] // Там жа. N 8;
Жодзiнскiя велiканы: [Верш] // Вяч. Мiнск. 30 сак.;
Жыцця жывы струмень…: [Рэц. на кн.: Лось Е.Лiрыка. Мн., 1977] // Звязда. 16 лют.;
Капiтан Гастэла; Два шчасцi:[Вершы] // Там жа. 9 снеж.;
Вам строить будущее // Зорька. 21 апр.;
Паслухай, Цiхi акiян…:[Верш] // Мiн. прауда. 24 чэрв.;
Добры дзень, Першамай!: [Верш] // Наст. газ. 29 крас.;
Генiй // Там жа.9 верас.;
Звонкае слова паэта // Там жа. 13 снеж.
1979.
Святы нашай вясны // Беларусь. N 5;
У дзiцячымсадзе: [Верш] // Вяселка. N 1;
Лес пiсьменнiка i яго герояу: [Рэц. на кн.: Розанов И. Творчество А. П. Гайдара. Мн., 1979] // Вяч. Мiнск.8 чэрв.;
Б`юць куранты: [Верш] // Гомел. прауда. 1 студз.;
Люблю i ненавiджу: [Урывак з рамана] // Там жа. 31 лiп.;
Голас мужны i добры // Звязда. 11 студз.;
З салдацкага сшытка: [Вершы] // Там жа. 9 чэрв.;
Партызанскi лагер: [Старонкi з рукапiсу] // Там жа. 29 верас.;
Нет ничего дороже // Зорька.14 дек.;
Камсамолу:[Верш] // Мiн. прауда.6 студз.;
За Беларусь; Дзе курган высокi лег: [Вершы] // Там жа. 17 кастр.;
Кастрычнiцкi шлях: [Верш] // Настаун. газ. 24 студз.;
Крытык i далягляды жыцця: Да 60-годдзя з дня нараджэння Р.В.Шкрабы // Там жа. 17 сак.;
Размова аб паэзii // Там жа. 11 жн.;
Песня карчагiнцау: [Верш] // Там жа. 29 верас.;
Вяршыня гуманiзму: [Нататкi] // Там жа. 6 кастр.;
Мая Радзiма: [Верш] // Там жа. 6 лiстап.;
Сокалы — сакаляты: [Урыукi з аповесцi] //Пiянер Беларусi. 1, 8, 15, 29 сак.,5, 9, 17, 24 мая
1980.
Нявольнiкi Буян-возера: [Урывак з аповесцi] // Бярозка. N 1, 2;
Iль`iч: [Верш] // Вяселка.N 4;
Па дарозе у Шушанскае:[Апавяданне] // Работнiца i сялянка. N 4;
Пiсьменнiкi да чытачоу // Звязда. 5 крас.;
Аб паэтычным дзярзаннi // Настаун. газ. 17 снеж.;
Не таваыш i не брат: [Верш] // Нiва. 17 лют.
1981.
Камунiсты: [Верш] // Мiн. прауда. 27 сак.;
Перад навальнiцай:[Апавяданне] // Настаун. газ. 22 крас.;
Шукаць свае слова, свой вобраз // Там жа. 28 лiстап.
1982.
Жураулiны вострау: [Урывак з аповесцi.] // Бярозка. N3;
Юбiлейнае; «Нашы з табой думы…»: [Верш] // Вожык. N 5;
Камсамолу: [Верш] // Вяселка.N 3;
Канчалася ноч…:[Урывак з рамана] // Звязда.12 сак.;
Вернасць партыi: [Верш] // Хлеб рэспублiкi // ЛIМ. 8 кастр.;
Гiмн мужнасцi народа: [Верш] // Настаун. газ. 3 лiстап.;
Паэтычная непауторнасць // Там жа. 4 снеж.
1983.
Шлях адкрыты: [Апавяданне] // Вяснянка. Мн.;
Выдатны пiсьменнiк — цiкавы чалавек // Бярозка. N 5;
Быць блакiтнай планеце! // Звязда. 6 лiстап.;
Журавлиный остров: [Отрывок из пов.] // Зорька. 9, 16 дек.;
Жыцця запавет; Лагойская зямля; Нарач: [Вершы] // ЛIМ. 20 верас.;
Наш Мiнск: [Верш] // Мiн. прауда. 28 студз.;
Два шчасцi: [Верш] // Там жа. 8 лiп.;
З любоую да дзяцей: [Рэц. на кн.: Прануза П. Фарбы восенi. Мн., 1982] // Настаун. газ. 2 лют.;
Жыццевае i казачнае: [Рэц. на кн.: Лукша В. Крылаты цэх. Мн., 1982] // Там жа. 21 мая;
Прауда жыцця // Там жа. 29 чэрв.;
Размова з Уладзiмiрам Маякоускiм: [Верш] // Там жа. 16 лiп.
1984.
Пераправа: [Верш] // За цябе, Радзiма! Мн.;
У Беларусь; Заходнi напрамак: [Вершы] // Беларусь. N 6;
Кнiга Iльiча: [Верш] // Бярозка. N4;
Прызнанне: [Верш] // Гомел.прауда.24 лiп.;
Сустрэча [Верш] // Там жа. 21 верас.;
Высокi дзень краiны // Звязда. 5 сак.;
С улыбкой и всерьез: [Рэц. на кн.: Коршуков Е. Бомба во ржи. Мн., 1983] // Знама юности. 18 янв.;
Курган Славы: [Верш] // Мiн. прауда. 9 мая;
З увагай да чалавека: [Да 60-годдзя з дня нараджэння А.Капусцiна] // Настаун. газ. 18 лют.;
Подзвiгу вечны агонь: [Верш] //Там жа. 9 мая.
1985.
Дзед Талаш: [Верш] // Партызаны, партызаны…Мн.;
Хмара; Дума пра хлеб: [Вершы] // Бярозка. N 8;
Хлеб: [Верш] // Вiцеб. рабочы. 10 снеж.;
Дума пра хлеб: [Верш] // Сел. газ. 11 авг.
1986.
Наперад; Пераправа; На роуным шляху; На полi: [Вершы] // Песнi змагання. Мн.
1992.
Як я класiка правiу: [Успамiны] // Настаун. газ. 21 сак.
Об авторе (библиография):
Гамолка Мiкола // Беларускiя пiсьменнiкi: Бiябiблiягр. слоўнiк. У 6 т. Т. 2 / Iн-т лiт. iмя. Я. Купалы АН РБ, Беларус. Энцыкл.; Пад рэд. А. В. Мальдзiса; Рэдкал.: I. Э. Багдановiч i iнш. — Мн.: БелЭн, 1993. — С. 103 — 104.
Гамолка Мікола // Генаш, В. С. Літаратурная Гомельшчына / В. С. Генаш, В. І. Смыкоўская. — Гомель, 1991. — С. 59 — 61.
На белорусском языке:
Бечык В. Лiрыка травеня: [Крытычныя нататкi] // ЛіМ. 1978. 2 чэрв.;
Гнiламедаў У. «Планаў у мяне шмат» // Настаўн. газ. 1982. 10 сак.;
Яго ж. Iдзе сваей дарогай // ЛіМ. 1992. 12 сак.;
Гурэвiч Э.Беларуская дзiцячая лiтаратура (1917-1967). Мн., 1979. С. 219, 227-229;
Данiленка М. Глыбокае веданне жыцця // Гомел. праўда. 1982. 10 сак.;
Яго ж. У росквiце творчых сiл // Там жа. 1972. 10 сак.;
Есьман I. Паказ пiянерскай арганiзацыi ў беларускай дзiцячай лiтаратуры // Полымя. 1952. N 8;
Казоўская Ф. Разведка космасу i… жанру // Настаўн. газ. 1963. 5 мая;
Капусцiн А. Вытокi песнi — на Палессi // Чырв. змена. 1982. 11 сак.;
Кiрэенка К. Паэзiя працы i мiру // ЛіМ. 1951. 29 крас.;
Краўчанка У. Клапацiцца аб дзiцячай лiтаратуры // Настаўн. газ. 1958. 28 лют.;
Кудраўцаў I. Маладыя таленты // Мiн. праўда. 1951.2 лют.;
Маркава Ф. Па старонках «Бярозкi» // Настаўн. газ. 1947.25 верас.;
Марцiновiч А. На дарогах жыцця // Вяч. Мiнск. 1982. 11 сак.;
Мiколу Гамолку — 50 гадоў // ЛіМ. 1972. 10 сак.;
Мiколу Гамолку — 60 гадоў // Там жа. 1982. 12 сак.;
Мухiна З. Крылы нельга звязаць // Гомел. праўда. 1963.20 верас.;
Панчанка П. Марудная перабудова: Агляд паэзii часопiса «Полымя» // ЛіМ. 1948. 14 жн.;
Пiсьменнiкi Савецкай Беларусi: Кароткi даведнiк. Мн., 1981;
Прануза П. Слова пра сябра // Мiн. праўда. 1982. 11 сак.;
Пятровiч С. Старт у касмiчную тэматыку // Мiн.праўда. 1963. 29 мая;
Разанаў I. Клопат аб праўдзе жыцця // Гамолка М. Выбр. тв.: У 2 т. Мн., 1982, Т. 1;
Яго ж. Не толькi для дзяцей // Мiн. праўда. 1984. 12 кастр.;
Салееў В. Касмiчнае ў жыццi i на сцэне // Чырв.змена. 1963. 1 чэрв.;
Тарасевiч Г. «Бiтва ў космасе» // Звязда. 1963. 31 лiп.;
Феранц В. Час сталасцi // Новае Палессе. 1992. 10 сак.;
Фомчанка А. Крэпасць не здаецца // Вяч. Мiнск. 1984. 28 вер.;
Хорсун С. Напiсана сэрцам // Настаўн.газ. 1984. 15 верас.;
Шкраба Р. Малому чытачу — вялiкую лiтаратуру // Шкраба Р. Сiла слова. Мн., 1958;
Яфiмава М. Пра незабыўнае // ЛіМ. 1974. 19 кастр.
***
https://fantlab.ru/work246993
этой повести посвящён небольшой абзац на с. 75 в https://fantlab.ru/edition215543
облако тэгов
